Przedszkole Mentel

O kłopotach adaptacyjnych dzieci i o tym,
w jaki sposób można je zmniejszyć

Psycholodzy są zadziwiająco zgodni, że od trzeciego roku życia dziecka zaczyna się okres zwany przedszkolnym.
Dla większości dorosłych oznacza to, że trzylatek może już pozostać przez dłuższy czas poza domem i pod opieką osób trzecich. Zapisują więc dziecko do przedszkola w przekonaniu, że jest to korzystne dla jego rozwoju.

Jednak już we wrześniu pojawiają się wątpliwości: dorośli muszą bowiem często patrzeć, jak dziecko rozpaczliwie broni się przed pozostaniem w obcym miejscu, w oderwaniu od najbliższych. Bywa, że przez kilka dni, tygodni dziecko trzyma się kurczowo dorosłego, że siłą trzeba je odrywać i wprowadzić do przedszkola. Nie pomagają zapewnienia: Niedługo po ciebie przyjdę...Zabiorę cię do domu...To tylko cztery godziny, zrobię zakupy i pójdziemy do domu...
Im dłużej dorosły mówi, tym gorzej. Wypowiadane słowa mają bowiem dla dziecka jedno znaczenie – strach przed rozstaniem, przed nieznanym.

Na dodatek nietrudno dostrzec narastające koszty psychiczne dziecięcej rozpaczy: dziecko staje się płaczliwe, traci apetyt, pojawiają się kłopoty z zasypianiem i niespokojny sen, bywa, że częściej moczy się w nocy itp. Jeśli trwa to bardzo długo niestety należy zrezygnować z przedszkola. Nie oznacza to jednak, iż nie będzie równie wysokich kosztów adaptacyjnych do klasy zerowej, a tego nie da się uniknąć. Nie jest też tajemnicą, że szkoła jest dla dziecka mniej przyjaznym środowiskiem niż przedszkole.

Po co jest przedszkole?

W przedszkolu można się wspaniale bawić, rozwijać ciekawość i wyobraźnię.
Przedszkole rozwija samodzielność dziecka w ubieraniu się, jedzeniu, w podejmowaniu decyzji, znoszeniu nieprzyjemnych uczuć, radzeniu sobie z trudnościami.
Można nauczyć się zasad życia w grupie: wspólnej zabawy, dzielenia się, czekania na swoją kolej, rozwiązywania konfliktów.
To miejsce gdzie dziecko dowiaduje się wielu nowych rzeczy, zdobywa wiedzę, tworzy
i eksperymentuje. Poznaje czym są farby, nożyczki, klej.
Przedszkole zapewnia odpowiednie otoczenie – dużą przestrzeń, rówieśników, wykształconą kadrę do opieki
i ukierunkowywania działalności dziecka.
Przedszkole odgrywa ważną rolę w życiu dziecka, jest bazą do jego późniejszych sukcesów edukacyjnych i życiowych.

Dlaczego dzieciom tak trudno przystosować się do przedszkola?

Żeby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba sobie wyobrazić, w jakiej sytuacji jest dziecko
i co przeżywa, gdy zaczyna uczęszczać do przedszkola. Trzylatek ma słabo ukształtowany system własnego ja” i dlatego nie może obejść się bez wsparcia i pomocy ze strony najbliższych dorosłych. Niestety nie wie jeszcze, że może to wszystko otrzymać od osób trzecich. Dlatego oderwanie od bliskich budzi w dziecku strach, że stanie się coś strasznego. Silnemu zagrożeniu ulega poczucie bezpieczeństwa, bodaj najważniejsza potrzeba psychiczna. Sytuację pogarsza to, że trzylatek ma kłopoty w słownym porozumiewaniu się. W domu wszyscy doskonale rozumieją nie tylko jego słowa, ale także miny i gesty. W przedszkolu jest zdecydowanie gorzej, bo pani inaczej się uśmiecha, inaczej gestykuluje, a na dodatek używa innych słów. Przez długi czas kojarzy nauczycielkę, nawet najmilszą, z poczuciem braku bezpieczeństwa. Dlatego płacze na jej widok, a potem unika nawet spoglądania w jej stronę. Dramat rozstania z najbliższymi skutecznie blokuje poznawanie nowego otoczenia: dziecko jest tak skoncentrowane na swych emocjach, że nie zwraca uwagi na otoczenie. Dlatego przedszkole i wszystko co się w nim znajduje, długo jest dla niego obce i niezrozumiałe. Trzeba wielu dni przebywania na wspólnym terytorium i stopniowego oswajania się aby to się zmieniło. Także czas pobytu w przedszkolu jest inaczej traktowany przez dorosłych, inaczej rejestruje go dziecko.

Najgorsze są poniedziałki: w domu było bezpiecznie, a teraz znowu źle.

Dlatego w poniedziałkowe ranki dzieci mocno protestują przeciw zmianie na gorsze.
W następnych dniach tygodnia jest nieco lepiej, ale w kolejny poniedziałek może być podobnie.

Bywa, że rozpacz maluszków trwa dwa tygodnie, czasem dłużej – jednak bywa i tak, iż dzieci bardzo szybko adoptują się do nowych warunków. Badania potwierdzają obiegowy pogląd,
że dziewczynki na ogół lepiej przystosowują się do przedszkola i szkoły niż chłopcy. Nie oznacza to jednak, że wśród dziewczynek nie będzie takich, które szczególnie przeżywają rozstanie
z najbliższymi.

Istnieje silny związek pomiędzy przystosowaniem się dzieci do przedszkola, a ich dotychczasowym rozwojem. Gdy dziecko rozwija się według zwyczajnego rytmu, mniej przeżywa dramat rozstania z najbliższymi.

Pójście do przedszkola jest bardzo dużą zmianą w życiu każdego dziecka i może być trudne na początku, oznacza bowiem:

pierwsze dłuższe rozstanie z rodzicami, domem;
poznanie nowych osób dorosłych i dużej grupy dzieci;
poznanie nowego miejsca i jego zwyczajów;
poznanie i podporządkowanie się regułom tam obowiązującym;
sprostanie nowym zadaniom edukacyjnym.

Każde dziecko, które zaczyna być przedszkolakiem przeżywa konflikt pomiędzy chęcią pozostania z mamą, tatą w domu, a pragnieniem bycia z rówieśnikami i zabawy z nimi.

Co mogą zrobić Rodzice w pierwszych dniach września?

Aby zapewnić swojemu dziecku dobry start:

Zaprowadź je osobiście do przedszkola.
Daj dziecku ulubioną zabawkę – przytulankę.
W czasie rozstania przytul je, zapewnij, że po nie wrócisz i nie spóźniaj się z odebraniem.
Nie przeciągaj w nieskończoność momentu rozstania, bo Twoje wahanie zwiększa lęk dziecka.
Miej dużo czasu dla dziecka i świętuj jego pójście do przedszkola.
Okazuj zainteresowanie tym, co robi w przedszkolu ( pytaj konkretnie z kim się bawiło, co jadło, jak ma na imię pani, co mu się podoba, co nie).
Jeśli dziecko nie chce opowiadać o przedszkolu, dobrze jest zapytać nauczycielkę, czy wszystko jest w porządku.

Bardzo ważna jest postawa wspierająca rodzica: wspieraj swoje dziecko, siebie nawzajem
oraz przedszkole!

Rodzicu rozmawiaj z dzieckiem o tym co je może spotkać w przedszkolu, prowokuj je
do samodzielnego ubierania się, jedzenia, zabaw z kolegami. Buduj pozytywny wizerunek przedszkola w rozmowach w domu. Rozmawiaj z wychowawcami twojego dziecka.

Musisz wraz z dzieckiem polubić przedszkole !